PODGLĄD ATOMU
     
 

11 Listopada – święto Odrodzonej Polski (2)


Materiał 1.

Aleksandra Piłsudska, Wspomnienia
Aleksandra ze Szczerbińskich Piłsudska (1882-1963) druga żona Józefa Piłsudskiego

Państwo Polskie powstało, lecz było tak słabe jak nowo narodzone dziecko, którego życie zdawało się wisieć na włosku. Gdy Piłsudski powrócił z Magdeburga 10 listopada i zorientował się w sytuacji, w jakiej znajdowała się Polska, uświadomił sobie, że zbliża się najtrudniejszy okres w jego życiu. (…) Granice państwa nie były jeszcze ustalone ani zabezpieczone od nowych inwazji, a nieprzyjaciele otaczali ją (Polskę) zewsząd. (…) Piłsudski mówił w tym czasie, że „nie ośmiela się patrzeć różowo w przyszłość”.

Materiał 2.

Maria Dąbrowska, Dzienniki
Maria Dąbrowska (1889-1965) powieściopisarka i publicystka

10 listopada 1918, (…) Życie toczy się z trudnym do uwierzenia pośpiechem. Wczoraj Wilhelm II abdykował. W Niemczech rewolucja żołniersko-robotnicza na wzór rosyjskiej wybuchła. U nas siódmego (listopada) proklamował się Rząd (…). Dziś przyjechał Piłsudski. Teraz doprawdy cała w nim nadzieja. Dziś to dla niego czas próby. Gdy dawniej działał, mógł być jednak tylko zawsze igraszką wypadków, teraz może je w istocie ująć w swe ręce.
14 listopada 1918, (…) Dziś Rada Regencyjna oddała władzę w ręce Piłsudskiego, który stał się de facto dyktatorem narodu. Mianował premierem nowego gabinetu Daszyńskiego. Dotychczas wszystkie kroki i odezwy Piłsudskiego są nadzwyczaj mądre, pełne umiaru i zarazem stojące na wysokości wszelkie miary przechodzącej chwili. Daj Boże, aby okazał się nie tylko fetyszem narodu, ale istotnie wielkim jego sternikiem.

Materiał 3.

Zofia Chądzyńska, Wspomnienia
Zofia z Szymańskich Chądzyńska (1912-2003), pisarka i tłumaczka

(…) W naszym mieszkaniu [przy ul. Mokotowskiej 50] (sąsiednie na tym samym piętrze było puste) rozległ się energiczny dzwonek. Za drzwiami stał oficer (…) powiedział krótko: - Proszę pani [do mojej matki] mieszkanie obok zostało zarekwirowane dla Naczelnika Piłsudskiego (…). Czy podejmie się pani karmić Naczelnika przez parę dni? (…) Tu następuje tydzień, w czasie którego życie zostało zawieszone. Od rana kuchnia (…) wymyślanie menu, (…) gotowanie, a potem już tylko czekanie i odgrzewanie (…). Od czasu do czasu adiutant Świrski [mówił] – niech pani będzie gotowa, Naczelnik zaraz przyjdzie – ale nie było go, przeważnie zjawiał się koło dwunastej w nocy (…). Któregoś wieczoru Świrski pożyczył od mamy termometr. (…) Naczelnik miał dreszcze. (…) choroba nie okazała się ciężka (…) w parę dni później Naczelnik ze świtą wyprowadzili się. Termometru nie oddali. (…)Tak zamknęło się najważniejsze wspomnienie mojego dzieciństwa. (…)

Materiał 4.

Dwie tablice pamiątkowe

Tablica pamiątkowa (1) na frontonie kamienicy w Warszawie przy ul. Mokotowskiej 50
[medalion z profilem Piłsudskiego] /W TYM DOMU/ W LISTOPADZIE/ 1918 ROKU/ PO POWROCIE/ Z TWIERDZY/ MAGDEBURSKIEJ/ ZAMIESZKAŁ I KIEROWAŁ/ ŻYCIEM/ PAŃSTWOWYM/ ODRODZONEJ POLSKI/ JÓZEF PIŁSUDSKI / 11 LISTOPADA 1998/

Tablica pamiątkowa (2) na frontonie kamienicy w Warszawie przy ul. Mokotowskiej 50
W TYM DOMU W DNIACH/ 13-29 XI 1918 ROKU PRACOWAŁ/ TWÓRCA NIEPODLEGŁEJ POLSKI/ NACZELNIK PAŃSTWA/ 1867 [medalion z podobizną Piłsudskiego] 1935/ WÓDZ W ZWYCIĘSKIEJ WOJNIE POLSKO-BOLSZEWICKIEJ 1920/ JEMU ZAWDZIĘCZAMY, ŻE JESTEŚMY POLAKAMI/

Pytania:
  1. Przeczytaj relacje pamiętnikarskie Aleksandry Piłsudskiej i Marii Dąbrowskiej. Wyjaśnij, jak autorki postrzegają pierwsze dni niepodległości i jak przedstawiają Józefa Piłsudskiego.
  2. Przeczytaj wspomnienia Zofii Chądzyńskiej. Czego dowiadujemy się z tej relacji o Józefie Piłsudskim? Czego dowiadujemy się o życiu codziennym mieszkańców warszawskiej kamienicy przy Mokotowskiej 50?
  3. Jaki wizerunek Piłsudskiego kreują dwie tablice pamiątkowe umieszczone na frontonie warszawskiej kamienicy przy ul. Mokotowskiej 50?

Praca domowa
  1. Ustal, jakie wydarzenie historyczne kryją się za wyborem daty święta narodowego/ świąt państwowych w kraju Twojego zamieszkania/ pobytu.
  2. Wyszukaj informacji w Internecie, co działo się 11 listopada 1918 r. w Berlinie, Wiedniu, Paryżu, Londynie, Waszyngtonie i Moskwie. Przedstaw wyniki swoich poszukiwań.
  3. Wyszukaj informacje na temat obecności 11 listopada 1918 r. w świadomości historycznej społeczności kraju Twojego pobytu. Odpowiedz, czy ten dzień zajmuje szczególne miejsce w historii tego kraju oraz wyjaśnij przyczyny takiego stanu rzeczy.
  4. Porównanie sytuacji w państwach zwycięskich i pokonanych. Ustal, czym był 11 listopada 1918 r. w Berlinie, Wiedniu, Paryżu, Londynie, Waszyngtonie i Moskwie




Tytuł: 11 Listopada – święto Odrodzonej Polski (2)
Opis skrócony: Obraz Józefa Piłsudskiego we wspomnieniach współczesnym mu pamiętnikarstwie. Poznanie różnych punktów postrzegania wydarzeń przewrotu majowego i pierwszych dni niepodległości.
Autor(rzy): Rafał Habielski
Hasła treści 11 listopada 1918, Józef Piłsudski, Święto Niepodległości
Uwagi metodyczne Przedstawienie uwarunkowań międzynarodowych odzyskania przez Polskę niepodległości – I wojna światowa i rewolucje w Rosji (krótki wykład/ rozmowa nauczająca); analiza tekstów źródłowych i fotografii z listopada 1918 r. (analiza materiałów ikonograficznych, praca pod kierunkiem/ rozmowa); analiza realiów historycznych 11 listopada 1918 r. w tekstach pamiętnikarskich np. Dzienniki Marii Dąbrowskiej (wspólna lektura źródeł, praca pod kierunkiem/ rozmowa); Przedstawienie uwarunkowań międzynarodowych odzyskania przez Polskę niepodległości – I wojna światowa i rewolucje w Rosji (krótki wykład/ rozmowa nauczająca); analiza tekstów źródłowych i fotografii z listopada 1918 r. (analiza materiałów ikonograficznych, praca pod kierunkiem/ rozmowa); analiza realiów historycznych 11 listopada 1918 r. w tekstach pamiętnikarskich np. Dzienniki Marii Dąbrowskiej (wspólna lektura źródeł, praca pod kierunkiem/ rozmowa);
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 15
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 20

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci